Türkiye’deki birinci IAB üyesi olan podcast networkü Podfresh’in kurucularından Uraz Kaspar: Oyun planlarımıza nazaran hareket ediyoruz
Seher Alp
7 min read
OĞUZ BAKIR
Geçtiğimiz günlerde, yayıncı, reklamveren ve ajanslardan oluşan 161 üyenin tıpkı çatı altında temsil edildiği bölüm derneği olan IAB üyesi kabul edilen 350’nin üzerinde podcast yayınıyla markalara podcast içerikleri üreten, Türkiye’nin birinci podcast ağı ve yapım şirketi olan Podfresh’in kurucularından Uraz Kaspar, üyelik sürecini “Bu aslında ‘Yaptık oldu!’ değil. ‘Bu iş bu türlü yapılır. Bu iş Amerika’da ve dünyada bu türlü yapılıyor ve bu türlü kabul görüyor’ dediğimiz bir noktada gerçekleştirdik” biçiminde kıymetlendirdi.
“ÖNEMLİ BİR DÖNÜM NOKTASI”
Öncelikle Türkiye’nin birinci podcast ajansı Podfresh’in Türkiye’deki birinci IAB üyesi olması, kurucularından biri olarak sizce; Türkiye’deki podcast ekosistemine üzere gibi artı ya da fayda sağlayacaktır?
IAB dünya üzerinde bilhassa programatik reklamcılıkta, reklam ve podcast sanayisinde aslında yalnızca podcast değil dijital reklamcılıktaki bir denetim noktası. Münasebetiyle IAB üyesi olan kurumlar ve kuruluşlar bu standartlara uyacaklarını vaat ediyorlar.
Evet Türkiye’deki birinci IAB üyesi olan podcast networkü Podfresh… Geçtiğimiz hafta da bir Podfresh sponsorluğunda IAB audio webinarını gerçekleştirmiştik. Bu birazcık da küresel ölçekte burada yapılan podcast işlerinin, yayınlanan podcast reklamlarının IAB standartlarına uygun olacağını vaat etmiş oluyorsun ve tabi ki o networkün içerisine dahil oluyorsun. Yani bir bakıma IAB’nin bugünkü üyelerine bakarsak Türkiye’nin büyük reklam ajansları, bütün medya satın alma şirketleri… Aslında bakarsan bu bir bakıma “A evet burası IAB üyesi. Demek ki burada gözetilen makul standartlar var.” fikrini de sağlıyor. Bizler de Podfresh olarak hem Türkiye’de hem de Amerika’da, ki bunu çok duyurmamıştık; Amerika’daki operasyonlarımıza da ufak ufak başlıyoruz. Orada hayata geçecek podcast projelerimiz var. Orada bir şirket kurduk. Hasebiyle Türkiye ve Amerika ortasında bir podcast köprüsü oluyoruz üzere durumumuz var. Tıpkı üyelik Amerika tarafı için de geçerli olacak.
Bir bakıma burada yakalamaya çalıştığımız şey şu; Türkiye’deki podcast ekosistemi içerisinde gerek reklam veren, gerek reklam alan, gerek içerik üreten, gerek marka ve tüketici üzerinde belli bir standardizasyonu yakalayabilmek.
Bu hareketler ve ataklar için çok erken diye düşünülebilinir ancak biliyorsun; bizim Podfresh olarak aklımızda bir oyun planımız var ve oyun planına uygun hareket ediyoruz. IAB üyeliği de bunlar ortasında kıymetli noktalardan bir tanesiydi. Bu noktada da hakikaten çok memnunuz. Yakın vakitte umarım IAB ile çok keyifli birliktelikler, eğitimler ve projelere imza atabiliriz. IAB Türkiye sahiden çok esaslı kurum ve kuruluş. Bence bilhassa bu röportajı okuyacak herkesin de IAB’nin neler yaptığına dikkat etmesine, IAB’yi takip etmesine gerek var. Düzenledikleri birçok aktiflik ve oturum fiyatsız ve tıpkı vakitte dala yönelik…
Bu aslında “Yaptık oldu!” değil. “Bu iş bu türlü yapılır. Bu iş Amerika’da ve dünyada bu türlü yapılıyor ve bu türlü kabul görüyor” dediğimiz bir noktada gerçekleştirdik IAB üyeliğimizi. Pofresh’in bundan sonra yapacağı her şey için de kıymetli bir dönüm noktası oldu IAB üyeliğimiz.
“YAPTIKLARIMIZ REFERANS KABUL EDİLİYOR”
IAB’nin yanı sıra, geçtiğimiz Mart ayında da Podfresh, Türkiye Gazeteciler Sendikası ile Toplu İş Kontratı imzalayarak dünyanın sayılı, Avrupa’nın ise birinci sendikalı podcast şirketi olmuştu. Aslında yapılanlara bakıldıkça podcast ekosistemini memleketler arası standartlara taşıyarak daha da ehemmiyet ve aslında resmi bir iş kolu olarak taşıyorsunuz. Lakin dünyada her ne kadar podcasterlık bir meslek olarak kabul edilse de Türkiye’de büyük bir çoğunluk “podcast” sözünden dahi haberdar değil. Siz hem Podfresh olarak hemde özel bazda bir yayıncı olarak nasıl değerlendiriyorsunuz?
Podfresh 2020 yılında pandemi startup’ı olarak kurulduğunda, aslında ben ve İlkan (İlkan Akgül) aslında medya ve gazetecilik kesiminin dolaylı olarak yahut kişisel üretimler olarak içerisindeydik. Bu kademeden sonra başka ortağım sevgili Aykut’un (Aykut İbrişim) da Amerika’da edindiği izlenim ve deneyim ile podcast tarafındaki üretimlerin, podcast tarafındaki içerik gelişiminin gazeteciler üzerinden çok daha sağlıklı olabileceğini düşünüyoruz. Podfresh’in içerisinde çalışan ve klasik basılı medyadan gelen gazeteci arkadaşlarımız var. Telif bazlı bir arada çalıştığımız birçok gazeteci arkadaşımız var ve biz bir medya kuruluşuyuz. Münasebetiyle yaptığımız işi de ‘kitabına uygun’ yapmayı seven bir yapıyız. Burası bir medya şirketi yahut kuruluşuysa burada çalışan arkadaşlarımız da tüm gazetecilik ve medya çalışanı olarak tüm özlük haklarını almalı ve Toplu İş kontratı ile tüm kendi özlük haklarını almalı. Yani bu noktada; “Ne olacak, 4 kişi 5 kişi çalışıyor. Sendiklalı olsa ne olur, olmasa ne olur?” üzere bir bakış açısı gerçeği var. Evet bugün toplamda altı bireyiz. Ancak yarın bu sayı altmış kişi olduğunda çok daha farklı bi noktaya gelecek. Münasebetiyle bir iş nasıl, hangi temel etik kıymetler ile başlarsa o denli devam eder. O noktada, bir kişi bile olsa sendikalı olmaya, sendikal haklarını sağlamaya devam edeceğiz. Zira aslında hem Türkiye’de hem küresel ölçekte bence olması gereken bu.
Bu yüzden, Podresh’in sendikalı olmasına şaşırmaktansa, sendikalı olmayan birlikte çalıştığı onlarca gazeteciyi bu imkanları sağlamaya medya kuruluşlarına sormak daha yanlışsız olur diye düşünüyorum.
Bu ortada Kuzey Amerika’dan sonra dünyadaki ikinci yahut üçüncü sendikalı podcast şirketiyiz. Bu tabi ki küresel ölçekte de dikkat çekti. Bu soruyu Amerika’dan da aldık. Hasebiyle hem çok sevdiklerini söylediler hem de ilgiyle takip ettiklerini söylediler. Yapmaya çalıştığımız, hayata geçirmeye çalıştığımız modelin içerisinde gazetecilerin rolü çok büyük. Bu manada bizler de senin bildiğin üzere ben de Aykut da tıpkı vakitte teknoloji gazeteciliği de yürütüyoruz. Yani evet klasik bir gazete çıktısı olmasa da bugün dünyada podcast cihanında olan bitenleri Türkiye’de olan bitenleri bizlere soruyorlar. Bizlerin ürettikleri, bizlerin yazdıkları İngilizce yazılar, günlük yaptığımız podcastler, haftalık yaptığımız bültenler hatta bir sene boyunca dijital olarak çıkan fakat sonra bu yıl bitmeden basılıya çevirebileceğimiz bir Podiomag mecmuamız var ki içerisinde ingilizce yazılar da olacak… Yani bir bakıma yazdıklarımız çizdiklerimiz Türkiye’deki podcast ekosisteminde referans olarak kabul ediliyor. Bu noktada sendikal bir dayanağın hem Podfresh’e hem de Podfresh çalışanlarına çok büyük kazanımları olacaktır.
“İŞ MODELİMİZİ DEĞİŞTİRECEĞİZ”
Bu geçtiğimiz süreçlerle bir arada TİS, IAB üzere ya da daha milletlerarası standartlarda gelişme üzerine daha fazla çalışmalarınız olacak mı?
Evet olacak. Bu manada yenilenen bir web siteniz var. Artık Podfresh’in içerisinde profit ve nonprofit Podfresh’in akışını ve iş modelini değiştirmeye başlıyoruz. Markalarla, STK’larla, gazetelerle ve medya kuruluşlarıyla çalışıyoruz. Bu noktada fazla ayrıntı veremeyecek olsam da Podfresh’in içerisinde bir kırılım yakın vakitte gerçekleşecek. Daha çok STK’lar, memleketler arası kurumlarla, fonlarla çalışan bir yapı, öteki tarafta da bağımsız yayıncılar, küresel ve mahallî ölçekteki markalarla çalışan büyük yapı olacak. Evet, o noktada yeni çalışmalarımız ve yeni üyeliklerimiz yeniden referans noktalarımız olacak.
“YAYINCILARIN MOTİVE OLABİLMELERİNİ SAĞLAMALIYIZ”
Türkiye’de Serdar Kuzuloğlu üzere, Nilay Örnek üzere, Can Bonomo üzere ya da Tuna Kiremitçi üzere marka isimler her ne kadar podacsti daha da görünür kılmak için yayıncılık içerisinde yer alsalar da dünya geneline baktığımızda en kolay örneği ile “belgesel podcasti”, “Serial” dediğimiz daha polisiye ya da öykü anlatıcılığı olan yayınlar daha yakın devirlerde yayına başladı. Bu açıdan Türkiye’deki podcast ekosistemini dünyadaki ekosistem ile karşılaştırarak kıymetlendirebilir misiniz?
Bence o noktada eksik olan çok da fazla bir şey kalmadı. Birçok alandaki karşılık, birçok globalde tutan projelere karşılık olabilecek yayınlar Türkiye’de de başladı. Fakat elbette sayıları çok az. Bu noktada işin içerisinde bütçesel problemler dahil oluyor maalesef. Bunlar aşıldıkça üretimin kalitesi de dinleyicinin ne dinleyeceği hakkında kararları gelişecektir. Ben o noktada Türkiye’deki gelişmeleri pek kâfi görüyorum. Bunu yalnızca Podfresh için söylemiyorum. Hem Podfresh dışındaki ağlar hem de bağımsız yayıncılar pek kâfi iş yapıyorlar. Yalnızca bu noktada şahısların podcast üretmeye motive olabilmelerini sağlamamız gerekiyor. Bu da tertipli bir gelir modeli, sponsorlarla buluşabilecekleri hakikat platformlar (ki Podfresh bunlardan bir tanesi)… Bence mühlet ve süreç açısından çok sağlıklı ve doğal büyümeye sahip.
